Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2008
Αν εξετάσουμε τα ζωντανά όντα από τη σκοπιά της αρχιτεκτονικής, θα δούμε ότι ο βίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως έμπνευση σε μία σειρά αρχιτεκτονικών προγραμμάτων. Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα κατασκευαστικά πρότυπα που απα-ντώνται σε ζωντανούς οργανισμούς. Ορισμένες από τις βιολογικές κατασκευές που μπορούν να έχουν εφαρμογή στην αρχιτεκτονική είναι:
-ο ιστός της αράχνης, o οποίoς είναι μία πολύ οικονομική, ελαφριά, δικτυωτή κατασκευή,
-το μελίσσι, όπου το σχέδιο της κηρύθρας, αποτελούμενο από εξάγωνα και πεντάγωνα, έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από αρχιτέκτονες, σχεδιαστές και ζωγράφους,
-η μυρμηγκοφωλιά που προσομοιάζει στην εσωτερική διαρρύθμιση ενός κτιρίου. Η μυρμηγκοφωλιά αποτελείται από υπόγεια δωμάτια, καθένα από τα οποία έχει τη δική του λειτουργικότητα,
-το μαλακό σώμα ενός σπόγγου. Το περίπλοκο σχέδιο του σπόγγου, το οποίο διαμορφώνουν δίοδοι που διασταυρώνονται, μας δίνει μια δυνατή και κομψή κατασκευή, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σχεδιασμό τεράστιων δοχείων μεταφοράς νερού ή λαδιού,
-η μεμβράνη ενός κυττάρου. Ένα διπλό στρώμα από λιπιδικά μόρια που περικλείουν ένα ζωντανό κύτταρο, έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε έναν τομέα που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε μικρο-αρχιτεκτονική. Η βιοτεχνολογία σήμερα ασχολείται με τους βιοαισθητήρες, τις μικροσκοπικές συσκευές μέτρησης που περιέχουν ένζυμα και βιολογικούς καταλύτες χημικών αντιδράσεων.
Τα βιο-αρχιτεκτονικά πρότυπα και σχέδια προσλαμβάνουν πλέον ιδιαίτερη σημασία. Ετσι, ενώ βρισκόμαστε σε ένα νέο επιστημονικό και πολιτιστικό επίπεδο, επιστρέφουμε τελικά στην παλαιά τακτική χρησιμοποίησης εικόνων της φύσης σε κατασκευές τέχνης, κτιρίων, πλοίων κ.λ.π. Στην αρχαιότητα οι τέχνες είχαν ενσωματώσει πολλές ανθρωπομορφικές ή ζωομορφικές εικόνες, ανάλογα με τον πολιτισμό. Η τεχνοτροπία της Ελληνικής αρχιτεκτονικής επηρεάστηκε από την εξιδανικευμένη εικόνα του ανθρώπινου σώματος. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, τα βιολογικά πρότυπα χρησιμοποιούνται σε διαφορετικούς τύπους κατασκευών, π.χ. οροφές εμπορικών κέντρων σχεδιάστηκαν στα πρότυπα ενός φυτικού φύλλου με τις φλέβες του. Αυτή η τάση στην αρχιτεκτονική ονομάστηκε βιονική.
-ο ιστός της αράχνης, o οποίoς είναι μία πολύ οικονομική, ελαφριά, δικτυωτή κατασκευή,
-το μελίσσι, όπου το σχέδιο της κηρύθρας, αποτελούμενο από εξάγωνα και πεντάγωνα, έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από αρχιτέκτονες, σχεδιαστές και ζωγράφους,
-η μυρμηγκοφωλιά που προσομοιάζει στην εσωτερική διαρρύθμιση ενός κτιρίου. Η μυρμηγκοφωλιά αποτελείται από υπόγεια δωμάτια, καθένα από τα οποία έχει τη δική του λειτουργικότητα,
-το μαλακό σώμα ενός σπόγγου. Το περίπλοκο σχέδιο του σπόγγου, το οποίο διαμορφώνουν δίοδοι που διασταυρώνονται, μας δίνει μια δυνατή και κομψή κατασκευή, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σχεδιασμό τεράστιων δοχείων μεταφοράς νερού ή λαδιού,
-η μεμβράνη ενός κυττάρου. Ένα διπλό στρώμα από λιπιδικά μόρια που περικλείουν ένα ζωντανό κύτταρο, έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε έναν τομέα που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε μικρο-αρχιτεκτονική. Η βιοτεχνολογία σήμερα ασχολείται με τους βιοαισθητήρες, τις μικροσκοπικές συσκευές μέτρησης που περιέχουν ένζυμα και βιολογικούς καταλύτες χημικών αντιδράσεων.
Τα βιο-αρχιτεκτονικά πρότυπα και σχέδια προσλαμβάνουν πλέον ιδιαίτερη σημασία. Ετσι, ενώ βρισκόμαστε σε ένα νέο επιστημονικό και πολιτιστικό επίπεδο, επιστρέφουμε τελικά στην παλαιά τακτική χρησιμοποίησης εικόνων της φύσης σε κατασκευές τέχνης, κτιρίων, πλοίων κ.λ.π. Στην αρχαιότητα οι τέχνες είχαν ενσωματώσει πολλές ανθρωπομορφικές ή ζωομορφικές εικόνες, ανάλογα με τον πολιτισμό. Η τεχνοτροπία της Ελληνικής αρχιτεκτονικής επηρεάστηκε από την εξιδανικευμένη εικόνα του ανθρώπινου σώματος. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, τα βιολογικά πρότυπα χρησιμοποιούνται σε διαφορετικούς τύπους κατασκευών, π.χ. οροφές εμπορικών κέντρων σχεδιάστηκαν στα πρότυπα ενός φυτικού φύλλου με τις φλέβες του. Αυτή η τάση στην αρχιτεκτονική ονομάστηκε βιονική.
Η έννοια της βιο-αρχιτεκτονικής μπορεί να εξεταστεί και σε μία διεθνή προοπτική. Πόλεις ολόκληρες και συμπλέγματα πόλεων, καθώς και ο περιφερειακός και παγκόσμιος σκελετός, μπορούν να σχεδιαστούν σύμφωνα με τις ανάγκες του βίου που περιλαμβάνει τόσο το βιο-περιβάλλον όσο και τα ανθρώπινα όντα. Η βιο-αισθητική είναι επίσης μία προϋπόθεση για την ανάπτυξη μίας νέας αντίληψης όσον αφορά στα εξοχικά τοπία. Περιλαμβάνουν τόσο το βίο, όσο και τα άψυχα αντικείμενα, όπως οι βράχοι. Με στόχο τη συνετή χρήση της γης στις πόλεις και στις αγροτικές περιοχές, είναι αναγκαίο να εκτιμήσουμε τις δυνατότητες ενός τοπίου και τα χαρακτηριστικά του στοιχεία. "Η διατήρηση της αισθητικής των εξοχικών τοπίων βοηθά επίσης στη διατήρηση ενός υγιεινού και λειτουργικού περιβάλλοντος." Οταν πρόκειται να θεμελιωθεί μία νέα πόλη, ο αρχιτεκτονικός της τύπος και το χωροταξικό της σχέδιο θα πρέπει να συμφωνεί με το τοπίο και τη συγκριμένη βιο-ποικιλότητα που ευδοκιμεί εκεί. Οι πόλεις αντιπροσωπεύουν την "πιό υλιστική μορφή της αλληλεξάρτησης κοινωνίας και φυσικού περιβάλλοντος". Ετσι, μία αστική πολιτική φιλική προς το περιβάλλον θα πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της περιβαλλοντικής καταστροφής και στη διατήρηση και προώθηση του βίου. Η διάρθρωση των ζωντανών οργανισμών, οι κατασκευές και η οργάνωση των κοινοτήτων τους, μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες ιδέες για τη δημιουργία μίας βιοπόλης που θα ενσωματώνει πρότυπα του βίου και ισορροπημένα πολεοδομικά προγράμματα.
Το πρόγραμμα Οικολογικής Αστικής Αναμόρφωσης, που δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει την περιβαλλοντική κρίση, προτείνει τη λήψη μίας σειράς μέτρων που θα συμβάλουν στην οικονομία θερμικής ενέργειας και κατανάλωσης νερού, στην ανακύκλωση των αποριμμάτων και στην πιο αποτελεσματική μείωση των καυσαερίων των αυτοκινήτων. Πιο συγκεκριμένα, προτείνει να καλυφθούν οι αχρησιμοποίητες επιφάνειες στις αυλές, στις προσόψεις και στις σκεπές με βλάστηση. Αυτό θα έχει τα εξής ευεργετικά αποτελέσματα: δεκαπλάσια αύξηση της πράσινης επιφάνειας των πόλεων, απορρόφηση σκόνης και ρύπανσης, συγκέντρωση οξυγόνου και αύξηση της υγρασίας, απορρόφηση του θορύβου,
μερική τοπική επάρκεια - καλλιέργεια χόρτων, λαχανικών.
Η αναμόρφωση των πόλεων σε οικολογικούς όρους, περιλαμβάνει μία σειρά αξιών και εννοιών όπως:
Το πρόγραμμα Οικολογικής Αστικής Αναμόρφωσης, που δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει την περιβαλλοντική κρίση, προτείνει τη λήψη μίας σειράς μέτρων που θα συμβάλουν στην οικονομία θερμικής ενέργειας και κατανάλωσης νερού, στην ανακύκλωση των αποριμμάτων και στην πιο αποτελεσματική μείωση των καυσαερίων των αυτοκινήτων. Πιο συγκεκριμένα, προτείνει να καλυφθούν οι αχρησιμοποίητες επιφάνειες στις αυλές, στις προσόψεις και στις σκεπές με βλάστηση. Αυτό θα έχει τα εξής ευεργετικά αποτελέσματα: δεκαπλάσια αύξηση της πράσινης επιφάνειας των πόλεων, απορρόφηση σκόνης και ρύπανσης, συγκέντρωση οξυγόνου και αύξηση της υγρασίας, απορρόφηση του θορύβου,
μερική τοπική επάρκεια - καλλιέργεια χόρτων, λαχανικών.
Η αναμόρφωση των πόλεων σε οικολογικούς όρους, περιλαμβάνει μία σειρά αξιών και εννοιών όπως:
την εστίαση της προσοχής στην ανθρώπινη προσωπικότητα, με έμφαση τόσο στην ατομικότητα όσο και στην επικοινωνία, την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων, τη δημοκρατική συμμετοχή των ενοίκων σε κάθε ομάδα σπιτιών, σε κάθε Οικολογική Γειτονιά για την αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με το βίο-περιβάλλον, τη μίμηση του βίου της λειτουργίας των φυσικών οικοσυστημάτων μέσω των κύκλων παραγωγής εφαρμόζοντας το σύστημα αλυσίδας ή διακλάδωσης για τη συνολική εξέταση της μεταλλαγής της ύλης στην παραγωγή και την κατανάλωση, την επιλογή της τοποθεσίας μιας πόλης ή περιοχής πόλης με βάση την αξία του εξοχικού τοπίου για να διατηρηθούν τα αισθητικά ωραία εξοχικά τοπία στη φυσική τους κατάσταση (επιθυμητή είναι η εναρμόνιση ανάμεσα στο βίο και το σχεδιασμό της πόλης), την συνδυασμένη ταξινόμηση ιδιωτικών διαμερισμάτων και δημοσίων ιδρυμάτων, ώστε να αποκτήσουμε ένα δημιουργικό συνδυασμό οικιστικών επαγγελματικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων σε μικρή κλίμακα - η έννοια της επιτρεπόμενης πυκνότητας αλλά και το γεγονός ότι κάθε πόλη πρέπει να διατηρήσει την ταυτότητα και την προσωπικότητά της, την πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά της.
Η διεθνής θεώρηση της βιο-αρχιτεκτονικής περιλαμβάνει την πρόβλεψη των μελλοντικών σχεδίων των ανθρώπινων εγκαταστάσεων. Η χρήση κάθε κατοικήσιμης περιοχής του πλανήτη από τον ολοένα αυξανόμενο ανθρώπινο πληθυσμό, είναι αναπόφευκτη. Καθώς θα γίνεται εφαρμογή αυτών των εννοιών, η ανθρωπότητα θα αποδεχτεί τελικά ένα σχέδιο διεθνούς εγκατάστασης που ορίζεται ως Οικουμενούπολη. Εμείς και οι απόγονοί μας θα πρέπει να διαλέξουμε ανάμεσα σε διάφορες πιθανές μορφές οικουμενούπολης. Μία στρατηγική για την εδραίωση της οικουμενούπολης βασίζεται στην συμπλήρωση με τον παγκόσμιο κήπο, τον οικουμενόκηπο. Ο οικουμενόκηπος καθορίζεται ως η συστηματική σύνδεση όλων των χώρων ανάμεσα στις κτισμένες περιοχές, χώρων που χρησιμοποιούνται πρωταρχικά για τη διατήρηση και προώθηση του βίου. Αυτοί οι ανοιχτοί χώροι θα πρέπει να οριοθετηθούν ιεραρχικά, "ξεκινώτας από τους μικρότερους ατομικούς κήπους (ή ακόμα και μία γλάστρα με λουλούδια) και τελειώνοντας με τις μεγαλύτερες ακατοίκητες περιοχές (άγρια φύση) του πλανήτη.Με αυτόν τον τρόπο, ο οικουμενικός κήπος αντιπροσωπεύει ένα συνεχές, παγκόσμιο άσυλο που θα έχει συνοχή, ενώ η ακολουθία της οικουμενικής πόλης παρατάσσεται με διακεκομμένη σειρά.
"Η φύση είναι ο πιο οικονομικός και ο πιο οικολογικός αρχιτέκτονας. Τα προϊόντα της τοποθετούνται αρμονικά σε κύκλους ενέργειας και ύλης, που προσαρμόζονται θαυμάσια στις τοπικές συνθήκες. Οι χτίστες, οι αρχιτέκτονες και οι πολεοδόμοι θα πρέπει να μάθουν από "την ευφυία της φύσης." Δεδομένου ότι άλλες σφαίρες της βιοπολιτικής στοχεύουν πρωταρχικά στην επίτευξη λειτουρ-γικής αρμονίας με το βιοπεριβάλλον, η βιο-αρχιτεκτονική στοχεύει στην επίτευξη δομικής και οπτικής αρμονίας.
Η διεθνής θεώρηση της βιο-αρχιτεκτονικής περιλαμβάνει την πρόβλεψη των μελλοντικών σχεδίων των ανθρώπινων εγκαταστάσεων. Η χρήση κάθε κατοικήσιμης περιοχής του πλανήτη από τον ολοένα αυξανόμενο ανθρώπινο πληθυσμό, είναι αναπόφευκτη. Καθώς θα γίνεται εφαρμογή αυτών των εννοιών, η ανθρωπότητα θα αποδεχτεί τελικά ένα σχέδιο διεθνούς εγκατάστασης που ορίζεται ως Οικουμενούπολη. Εμείς και οι απόγονοί μας θα πρέπει να διαλέξουμε ανάμεσα σε διάφορες πιθανές μορφές οικουμενούπολης. Μία στρατηγική για την εδραίωση της οικουμενούπολης βασίζεται στην συμπλήρωση με τον παγκόσμιο κήπο, τον οικουμενόκηπο. Ο οικουμενόκηπος καθορίζεται ως η συστηματική σύνδεση όλων των χώρων ανάμεσα στις κτισμένες περιοχές, χώρων που χρησιμοποιούνται πρωταρχικά για τη διατήρηση και προώθηση του βίου. Αυτοί οι ανοιχτοί χώροι θα πρέπει να οριοθετηθούν ιεραρχικά, "ξεκινώτας από τους μικρότερους ατομικούς κήπους (ή ακόμα και μία γλάστρα με λουλούδια) και τελειώνοντας με τις μεγαλύτερες ακατοίκητες περιοχές (άγρια φύση) του πλανήτη.Με αυτόν τον τρόπο, ο οικουμενικός κήπος αντιπροσωπεύει ένα συνεχές, παγκόσμιο άσυλο που θα έχει συνοχή, ενώ η ακολουθία της οικουμενικής πόλης παρατάσσεται με διακεκομμένη σειρά.
"Η φύση είναι ο πιο οικονομικός και ο πιο οικολογικός αρχιτέκτονας. Τα προϊόντα της τοποθετούνται αρμονικά σε κύκλους ενέργειας και ύλης, που προσαρμόζονται θαυμάσια στις τοπικές συνθήκες. Οι χτίστες, οι αρχιτέκτονες και οι πολεοδόμοι θα πρέπει να μάθουν από "την ευφυία της φύσης." Δεδομένου ότι άλλες σφαίρες της βιοπολιτικής στοχεύουν πρωταρχικά στην επίτευξη λειτουρ-γικής αρμονίας με το βιοπεριβάλλον, η βιο-αρχιτεκτονική στοχεύει στην επίτευξη δομικής και οπτικής αρμονίας.
Subscribe to:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
3 σχόλια:
Υπάρχει κάποια πόλη που έχει χρησιμοποιήσει την βιονική αρχιτεκτονική έστω και σε μικροκλίμακα?
Υπάρχει! Και μάλιστα εκτός από τα ήδη υφιστάμενα βιονικά κτήρια,βρίσκονται υπό κατασκευή ή προγραμματίζεται να σχεδιαστούν/κατασκευαστούν μελλοντικά και άλλα! Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελεύν "η ανάβαση στη γέφυρα Roebling" στο Κινκινάτι των Ηνωμένων Πολιτειών του αρχιτέκτονα Daniel Libeskind, Ο "Βιονικός Πύργος" στη Σαγγάη, το δημαρχείο του Λονδίνου του Νorman, το εθνικό διαστημικό κέντρο στο Λέιτσεστερ του Nicholas Grimshaw (από τα πρώτα παραδείγματα βιονικής αρχιτεκτονικής), "η στροφή του κορμού" του Santiago Calatrava και "ο διεθνής αερολιμένας του Ντένβερ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι μία σειρά από μοναδικά , απίστευτα κτήρια βασισμένα σχεδιαστικά σε περίπλοκους μαθηματικούς και βιολογικούς υπολογισμούς (μίμηση βιολογικών και φυσικού κόσμου)! Μιλάμε δηλαδή για μία μελλοντική αρχιτεκτονική , βιονική, εν αρμονία με τη φυσική γη.
*βιολογικών δομών
Δημοσίευση σχολίου